انعام یا پاداش در استانبول یا به طور کلی در کشور ترکیه، مرسوم می باشد. از آنجا که انتظار پرداخت مقدار معقول و کمی از شما می رود، انعام دادن جیب شما را خالی نمی کند! اما ترک ها همه جا انعام نمی دهند. در اینجا حقایقی راجع به اینکه در کجا و به چه مقدار از شما انتظار انعام می رود در اختیارتان قرار می دهیم. شما این اختیار را دارید که در صورت رضایت و دریافت سرویسی مناسب مقدار انعام را افزایش دهید و در سوی مقابل، در صورت عدم رضایت مقدار انعام را کاهش داده یا از دادن آن صرف نظر کنید.
قوانین عمومی انعام دادن
به عنوان یک قاعده ی کلی از شما انتظار پرداخت ۵ الی ۱۰ درصد انعام در رستوران ها، کافه ها و بارها می رود. کارکنان هتل بر اساس وظایفشان انتظار پرداخت ۵ الی ۲۰ لیر ترکیه برای خدماتشان دارند. ترک ها به رانندگان تاکسی انعام نمی دهند ولی کرایه ی تاکسی را به سمت بالا گرد می کنند.
چگونه انعام دهیم؟
نقدی – در بارها، کافه ها و رستوران ها، پیشخدمت صورتحساب را در یک بشقاب یا دفترچه کوچک سر میز شما می آورد. شما می توانید صورتحساب را به صورت نقدی یا با استفاده از کارت اعتباری پرداخت کنید. متأسفانه بر خلاف بعضی از کشورهای غربی هیچ راهی برای اضافه کردن یک مقدار اضافی به صورتحساب قبل از پرداخت آن با کارت اعتباری وجود ندارد. پس پرداخت انعام در استانبول همیشه به وسیله ی پول نقد می باشد، به همین دلیل همیشه مقداری از آن را همراه خود داشته باشید.
لیر ترکیه – کارکنان ترجیح می دهند لیر ترکیه دریافت کنند. اسکناس و سکه هر دو قابل قبولند. از ارز خارجی هم تا زمانی که به صورت اسکناس است استقبال می شود، زیرا سکه های خارجی را نمی توان به لیر ترکیه تبدیل کرد.
کجا و چه مقدار انعام دهیم؟
فرودگاه – هر فرودگاهی دارای باربرهای حرفه ای است که بر اساس یک تعرفه ی رسمی عمل می کنند. در حالتی که تعرفه به صورت مکتوب و مشخص در دسترس شما نباشد، می توانید ۲ الی ۳ لیر ترکیه به ازای هر چمدان انعام دهید. در صورتی که مبلغ پرداختی کمتر از تعرفه رسمی باشد، باربر این موضوع را به شما اطلاع می دهد.
تاکسی – به رانندگان تاکسی انعام ندهید، فقط کرایه را به سمت بالا گرد کنید. به عنوان مثال مبلغ ۸/۶ لیر تبدیل به ۹ لیر می شود. تنها زمانی که مردم به رانندگان تاکسی انعام می دهند هنگامی است که آنها چمدان و بار شما را به داخل تاکسی حمل و از آن خارج می کنند.
مینی باس (Dolmuş) – نیاز به پرداخت انعام ندارد.
هتل – برای باربرها و خدمات اتاق ۵ لیر انعام مرسوم است. (کمترین اسکناس) برای خانه داری و نظافت اتاق، مردم معمولاً مبلغی بین ۵ تا ۱۰ لیر را در اتاق (به ویژه روی تخت) قرار می دهند. مهمانان هتل در هنگام تحویل اتاق و پس از پایان اقامت، مبلغی بین ۲۰ تا ۵۰ لیر را به متصدی قسمت پذیرش انعام می دهند.
رستوران ها، کافه ها و بارها – همانگونه که قبلاَ ذکر شد، ۵ الی ۱۰ درصد انعام متداول است.
نوازندگان – در بعضی مکان ها (مانند رستوران های سنتی یا رستوران های غذای دریایی) نوازندگان در در حین نواختن ساز در میان مشتریان قدم می زنند. آنها برای دریافت انعام این کار را انجام می دهند. اگر نمی خواهید که سر میز شما بنوازند، بی ادبانه نیست که آنها را با مهربانی متوجه این موضوع کنید. با این حال این درست نیست که پس از نواختن چند آهنگ به آنها پاداشی ندهید. روش درست این است که هنگامی که ویولونیست به سمت میز شما خم می شود، یک اسکناس ۵ یا ۱۰ لیره ای پشت سیم های ساز او قرار دهید. روش دیگر این است که پول را در جیب نوازنده قرار دهید.
حمام ترکی (حمام سنتی) – هیچ راهی برای فراموش کردن یا اجتناب از انعام دادن به خدمتکار حمام وجود ندارد. قبل از ترک محل، آنها برای خداحافظی به سمت شما می آیند؛ پس مطمئن باشید مقداری پول نقد همراه خود دارید. معمولاَ ۱۰ الی ۲۰ درصد مبلغ کل را در بین خدمتکاران انعام می دهند.
راهنمای تور – راهنماهای تور برای انعام کار نمی کنند. شما از قبل پول خدماتی که ارائه می کنند را پرداخت کرده اید. با این حال آنها همچنان امیدوار به دریافت انعام از سوی شما هستند که نشان دهنده ی قدردانی شما بابت ارائه ی خدمات با کیفیت و عالی از سوی راهنمای تور می باشد. به طور معمول مردم به صورت جداگانه انعام نمی دهند، بلکه به صورت گروهی انعام بین ۲۰ تا ۳۰ لیری متداول می باشد.